Gosmóða – áhrif á loftgæði

Fylgjumst vel með loftgæðum

Loftgæðamælar Heilbrigðiseftirlitsins hafa sýnt lítilsháttar hækkun á svifryki sem samkvæmt upplýsingum frá Veðurstofu Íslands er hér um gosmóðu að ræða, sem kemur fram á mælingum á fínna svifryki, sem hefur ferðast yfir landið.

Gosmóða inniheldur mengun sem hefur náð að umbreytast meðal annars í SO₄ (súlfat) og brennisteinssýru og greinist hún því ekki með hefðbundnum mælingum á brennisteinsdíoxíði (SO₂) en mælingar á fínna svifryki gefa vísbendingar um að þessi mengun sé til staðar. Gosmóða eða blámóða (Volcanic smog) er loftmengun sem verður til þegar SO2, önnur gös og agnir hvarfast við súrefni og raka með tilstuðlan sólarljóssins.  Hún hefur einkennandi blágráan lit sem myndast er sólarljósið brotnar á ögnum/úða.

Líkamleg einkenni

Gosmóða getur orsakað slen, höfuðverk, ertingu í augum og hálsi auk flensueinkenna. Þeir sem eru viðkvæmir fyrir í öndunarfærum, og börn ættu að forðast útivist í lengri tíma og takmarka áreynslu.  Þeir sem eru síður viðkvæmir geta einnig fundið fyrir einkennum. Ekki er mælt með því að láta ung börn sofa úti í vagni við þessar aðstæður.

Almennar ráðleggingar varðandi gasmengun eru eftirfarandi:

• Lungna og hjartasjúklingar hafi sín lyf tiltæk.
• Andið sem mest með nefi og forðast líkamlega áreynslu utandyra í mikill mengun því það dregur úr þeim styrk sem kemst niður í lungu.
• Dvöl innanhúss með lokaða glugga og slökkt á loftræstingu veitir verulega vörn fyrir menguninni.
• Athugið að rykgrímur veita enga vörn gegn gasmengun.
• Ráðstafanir til varnar SO₂ og annarri gosmengun mengun innandyra:
  • Lokaðu gluggum og minnkaðu umgengni um útidyr.
  • Hækkaðu hitastigið í húsinu.
  • Loftaðu út um leið og loftgæði batna utandyra.

Mælingar á loftgæðum er að finna á loftgæði.is og eins eru hægt að finna nánari mælingar á síðu heilbrigðiseftirlitsins en nánari leiðbeiningar um viðbrögð við styrk SO₂ má fá með því að smella á tengil í vinstra horni síðunnar: loftgaedi.is.

Spár um gasmengun má sjá á vef Veðurstofunnar