Flokkun gengið vonum framar – vel gert íbúar!

Þú ert hluti af hringrásarhagkerfinu!

Fjórflokkun heimilissorps í Hafnarfirði hefur gengið vonum framar og íbúar staðið sig mjög vel í að tileinka sér nýtt kerfi og flokka matarleifar frá öðrum úrgangi. Söfnun á lífrænum eldhúsúrgangi er stærsta og mikilvægasta breytingin með fjórflokkun sorps. Í júlí, sem var fyrsti skráningarmánuðurinn í nýju sorpflokkunarkerfi, var safnað tæplega 62 tonnum af matarleifum og jókst magnið um tæplega 47% í september þegar um 90.5 tonn söfnuðust. Árangurinn hefur gengið framar vonum og ber að þakka íbúum Hafnarfjarðar að hafa tekið strax vel í nýja sorpflokkun. Aðskilnaður matarleifa frá almennu sorpi þýðir lækkað kolefnisspor og með því er hægt að minnka magn úrgangs til urðunar. Ánægjulegt er að sjá að hlutfall blandaðs úrgangs dregst samhliða saman eða um tæplega 36 tonn frá júlí út september. Þeim mun minna sem urðað er þeim mun meira er hægt að endurvinna eða endurnýta og viðhalda hringrásarhagkerfinu. Plasti var áður safnað með blönduðum úrgangi en er nú safnað sér og mikilvægt að koma því í viðeigandi endurvinnsluferli. Að meðaltali hafa 25 tonn af plasti safnast hvern mánuð þriðja ársfjórðungs. Pappírssöfnun er á pari við söfnun áður en fjórflokkun heimilissorps hófst í júlí en um 57 tonn safnast að meðaltali mánaðarlega. Sveitarfélagið fær úrvinnslugjöld frá Úrvinnslusjóði fyrir söfnun plasts og pappírs og því mikið kappsmál að tryggja og auka alla flokkun.

Mikil sóun verðmæta þegar úrgangur er ekki flokkaður

Í sumar var um 6500 sorpílátum dreift og þau afhent til eignar til um 10.500 hafnfirskra heimila ásamt plastkörfum og bréfpokabúntum. Samhliða voru eldri sorpílát endurmerkt til að stuðla að lögbundinni fjórflokkun heimilissorps, en söfnun matarleifa, blandaðs úrgangs, plastumbúða og plast og pappa ber að fara fram við hvert heimili lögum samkvæmt. Mikil sóun verðmæta verður þegar úrgangur er ekki flokkaður því þá er endurnýting eða endurvinnsla ekki möguleg. Endurvinnsla felur í sér að úrgangshráefni er notað í sama eða svipuðum tilgangi og upphaflega, til dæmis er áldós endurunnin í nýja áldós eða pappír í skrifblokkir. Endurnýting er þegar úrgangshráefni kemur í stað annars hráefnis, til dæmis matarleifum umbreytt í moltu og metan eða blandaður úrgangur brenndur til orkuframleiðslu. Markmiðið er að urða sem minnst og koma heimilissorpi aftur út í hringrásarhagkerfið.

Allt kostar þetta eitthvað

Úrvinnslugjald er framlengd framleiðendaábyrgð sem lagt er á ákveðnar vörur, til dæmis allar umbúðir úr plasti og pappír, við framleiðslu eða innflutning þeirra. Gjaldið á að standa undir kostnaði við söfnun og aðra meðhöndlun þessara vara eftir að þær verða að úrgangi og hvetur því til flokkunar og skila á þeim úrgangi. Sveitarfélög fá úthlutað úr Úrvinnslusjóði eftir hlutfalli safnaðs sorps sem ber úrvinnslugjald, þ.e. plastumbúðir og pappír og pappi og fer gjaldið í áframhaldandi rekstur sorphirðu í sveitarfélaginu fyrir ibúa þess.
Íbúar kaupa vörur og safna í sorpílát eða koma á grenndar- eða endurvinnslustöðvar eftir neyslu eða notkun. Fasteignaeigendur greiða sorphirðu- og sorpeyðingargjald fyrir losun heimilissorps og rekstur grenndarstöðva sem Terra umhverfisþjónusta, sorpþjónustuaðili Hafnarfjarðarbæjar, þjónustar og kemur úrgangi á móttöku- og flokkunarstöðvar Sorpu.
Sorpa er í eigu sveitarfélaganna á höfuðborgarsvæðinu og er rekin án hagnaðarsjónarmiða með umhverfi, samfélag og hagkvæmni að leiðarljósi og hefur mikilvægu hlutverki að gegna í hringrásarhagkerfinu. Fjármagn sem skilar sér í gegnum endurvinnslu og endurnýtingu fer beint inn í rekstur Sorpu fyrir starfsemina og nýja tækni.

Borgað þegar hent er

Innleiðing vegna breytinga á innheimtu sveitarfélaga fyrir úrgangsmeðhöndlun er hafin hjá Hafnarfjarðarbæ. Með breytingum á lögum nr. 55/2003 um meðhöndlun úrgangs skal innheimta fyrir meðhöndlun úrgangs vera sem næst raunkostnaði niður á hvern aðila, þar sem hver og einn borgar fyrir það sem hann hendir miðað við fjölda íláta á staðfangi, Borgað þegar hent er.
Breyta þarf gjaldskrá og innheimtukerfi þar sem gerð er krafa um að fast gjald takmarkist við 50% til ársins 2025 og 25% eftir það. Verkefnið er unnið með styrk frá Umhverfis- og auðlindaráðuneytinu í samstarfi við Húsnæðis- og mannvirkjastofnun, Samband íslenskra sveitarfélaga og Sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu. Fyrirkomulagið verður kynnt nánar á miðlum Hafnarfjarðarbæjar á næstu mánuðum.

Nánari upplýsingar um fjórflokkunina almennt

Sértækar upplýsingar um framkvæmd og fyrirkomulag í Hafnarfirði

Kaupa nýtt ílát 

Sala er hafin á öllum gerðum 240L sorpíláta | Hafnarfjörður (hafnarfjordur.is)

Takk fyrir að flokka!